palantir
Η λέξη "παλάντιρ" αναφέρεται σε ένα μαγικό αντικείμενο στο έργο του Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν, κυρίως στη σειρά «Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών». Συγκεκριμένα, τα παλάντιρ είναι κρυσταλλικές σφαίρες που επιτρέπουν την παρατήρηση μακρινών τόπων και την επικοινωνία μεταξύ των χρηστών τους. Σε κάποιο βαθμό, μπορεί να θεωρηθούν εργαλεία που αποκαλύπτουν αλήθειες ή μυστικά, αλλά συνοδεύονται από κινδύνους, καθώς μπορούν να δείξουν παραπλανητικές εικόνες ή να οδηγήσουν τον χρήστη σε παρανοήσεις ή σε ψυχική κατάρρευση. Στην ευρύτερη λογοτεχνία και τη φανταστική παράδοση, το παλάντιρ ανήκει σε μια κατηγορία μαγικών αντικειμένων που έχουν σκοπούς σχετικούς με την επικοινωνία και την προσεκτική παρατήρηση του κόσμου.